Przeskocz do treści

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski

Odszedł Profesor Michał Pietrzak

Ostatnie pożegnanie Profesora Michała Pietrzaka odbędzie się 25 sierpnia 2021 r. (środa) o godz. 10.00 w Domu Pogrzebowym (Sala A) na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (Wólka Węglowa).

Z głębokim smutkiem zawiadamiamy, że w dniu 18 sierpnia 2021 r. zmarł 
prof. Michał Pietrzak
wybitny prawnik, znawca prawa wyznaniowego, badacz problematyki historii ustroju i prawa polskiego. Długoletni Kierownik Katedry Prawa Wyznaniowego, Prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1978-1981. Na zawsze pozostanie w naszej pamięci.

Rodzinie i Najbliższym Pana Profesora 
składam wyrazy współczucia w imieniu Pracowników i Studentów 
Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego

 

ŻYCIORYS Ś.P. PANA PROFESORA MICHAŁA PIETRZAKA

Michał Pietrzak urodził się 15 lipca 1929 r. w Gąbinie, w powiecie Gostynin. Był jednym z ośmiorga dzieci Franciszka Pietrzaka i Czesławy z domu Menes. Oboje rodzice zmarli w czasie II wojny światowej. Ojciec – obrońca sądowy w Gąbinie – zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Naukę szkolną rozpoczął w Gąbinie i kontynuował w czasie okupacji niemieckiej na tajnych kompletach w Rybnie. W 1948 r., po zakończeniu nauki w liceum ogólnokształcącym im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie, uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku wstąpił na studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, które ukończył w 1952 r. uzyskując tytuł magistra prawa. W tymże roku zawarł też związek małżeński z Barbarą. Narodził się z niego syn – Krzysztof.

1 października 1952 r. Michał Pietrzak został zatrudniony na stanowisku asystenta w Zakładzie Historii Państwa i Prawa Polskiego Wydziału Prawa i Administracji UW i podjął zajęcia dydaktyczne z historii ustroju i prawa polskiego. 12 stycznia 1961 r. uchwałą Rady tegoż Wydziału został Mu nadany stopień doktora nauk prawnych na podstawie napisanej pod kierunkiem prof. Juliusza Bardacha pracy doktorskiej zatytułowanej „Wolność prasy w Polsce 1918-1939”. Rozprawę tę opublikowano w 1963 r. 1 lutego 1962 r. objął stanowisko adiunkta na Wydziale Prawa i Administracji UW. 24 czerwca 1968 r. na podstawie ogólnego dorobku naukowego i przedłożonej rozprawy habilitacyjnej pt. „Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919-1926” uzyskał stopień naukowy docenta nauk prawnych w zakresie historii ustroju i prawa polskiego (rozprawę opublikowano w 1969 r.), nadany uchwałą Rady Wydziału Prawa i Administracji UW. 15 lipca 1968 r. został powołany na stanowisko docenta na tymże Wydziale. Od 1968 r., obok dotychczasowych obowiązków, Michał Pietrzak podjął badania naukowe i pracę dydaktyczną w zakresie prawa wyznaniowego.

W 1976 r. wraz z Juliuszem Bardachem i Bogusławem Leśnodorskim opublikował pierwsze wydanie klasycznego już dziś podręcznika „Historia ustroju i prawa polskiego”, który doczekał się 16. wydań. W 1978 r. wydał pierwszą edycję innego klasycznego podręcznika akademickiego „Prawo wyznaniowe”, wciąż uaktualnianego publikowanego aż do 2013 r. jedenaście razy. W uznaniu dotychczasowego dorobku naukowego, dydaktycznego i organizacyjnego na mocy uchwały Rady Państwa z 12 kwietnia 1979 r. uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk prawnych. Na Wydziale Prawa i Administracji UW Michałowi Pietrzakowi powierzano wiele kluczowych funkcji. W latach 1978-1981 był Prodziekanem tego Wydziału, zaś w latach 1987-1993 pełnił funkcję Dyrektora Instytutu Historii Prawa WPiA UW. W latach 1995-2008 był Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Fundacji Uniwersytetu Warszawskiego dla budowy Biblioteki Uniwersyteckiej. Zorganizował liczne sympozja naukowe, których plon został wydany drukiem.

W latach 1980-1983 uczestniczył jako członek podkomisji prawniczej Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu I Episkopatu Polski w przygotowaniu projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w PRL. W roku 1981 był współtwórcą ustawy ograniczającej cenzurę i poddającą ją kontroli Naczelnego Sądu Administracyjnego. W latach 1987-1989 jako ekspert Polskiej Rady Ekumenicznej uczestniczył w przygotowaniu projektu ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania – napisał jej wyjściowy projekt. Jednocześnie, poza badaniami nad historią państwa i prawa polskiego, podejmował zagadnienia prawa konstytucyjnego, zwłaszcza oscylujące wokół kategorii demokratycznego państwa prawnego.

Po przełomie politycznym roku 1989 Michał Pietrzak był wielokrotnie ekspertem komisji parlamentarnych, w szczególności podejmujących zagadnienia szkolnictwa wyższego, stopni naukowych, zniesienia kontroli publikacji i widowisk, konkordatu i spraw wyznaniowych, w tym statusu nierzymskokatolickich kościołów i innych związków wyznaniowych. W 1993 r. wraz z A. Ajnenkielem, A. Rzeplińskim, W. T. Kuleszą oraz L. Falandyszem przygotował projekt Konstytucji sygnowany przez Prezydenta RP Lecha Wałęsę. W związku z tym do roku 1995 był przedstawicielem Głowy Państwa w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. Później pełnił rolę eksperta Komisji Konstytucyjnej ZN przygotowującej Konstytucje RP z 2 kwietnia 1997 r.

12 grudnia 1989 r. Michał Pietrzak uzyskał nadany przez Prezydenta tytuł naukowy profesora zwyczajnego nauk prawnych. 1 stycznia 1990 r. powierzono Mu na Wydziale Prawa i Administracji UW stanowisko profesora zwyczajnego. W latach 1992-2008 Michał Pietrzak także jako profesor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie prowadził zajęcia z prawa wyznaniowego i pełnił w latach 1994-2008 funkcję Kierownika Studium Doktoranckiego ChAT. Pracę na Wydziale Prawa i Administracji UW prof. Michał Pietrzak zakończył w 2017 r. z własnej inicjatywy, przechodząc definitywnie na zasłużoną emeryturę.

Profesor Michał Pietrzak był promotorem ponad dwudziestu prac doktorskich. Kilkadziesiąt razy występował jako recenzent w przewodach doktorskich, habilitacyjnych oraz w przedmiocie nadania tytułu naukowego profesora. Zasiadał w kolegium redakcyjnym „Czasopisma Prawno-Historycznego” i radzie naukowej „Przeglądu Prawa Wyznaniowego”.

W latach 1952-1980 był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego, zaś w latach 1980-1991 należał do NSZZ „Solidarność”. Był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 2008 r. zainicjował, wraz z ks. prof. Henrykiem Misztalem, powołanie Polskiego Towarzystwa Prawa Wyznaniowego i był członkiem jego Rady Programowej.

Profesor Michał Pietrzak odznaczony został: Złotym Krzyżem Zasługi (1970), Złotą Odznaką ZNP (1972), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1998), Medalem Pamiątkowym „Pro Masovia” (2009), Orderem Świętej Marii Magdaleny II stopnia Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (2009), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2011), Medalem za Zasługi dla Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (2018).